Advertisement

Responsive Advertisement

កម្មវិធី សម្លេងជនជាតិដើមភាគតិច នៅកម្ពុជា

 


(ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានសាឡេស៊ាន – ខេត្តកែប) –  ក្រុមការងារទំនាក់ទំនងសង្គមនៃគណៈប្រតិភូសាឡេស៊ានកម្ពុជា នៃប្រទេសថៃបានរៀបចំកម្មវិធីប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត “សម្លេងជនជាតិដើមភាគតិច” រយៈពេលពីរថ្ងៃនៅដុនបូស្កូកែប (សាលាបច្ចេកទេស និងមជ្ឈមណ្ឌលកុមារនៅឆ្នេរសមុទ្រភាគអាគ្នេយ៍នៃប្រទេសកម្ពុជា) នៅថ្ងៃទី ថ្ងៃទី 27 និង 28 ខែមករា ដោយមានការចូលរួមពីតំណាងមកពី 8 ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិច។

ជាការបន្តនៃកម្មវិធី "ជនជាតិដើមភាគតិច" ជំនាន់ទី ២ ដែលបានចាប់ផ្តើមនៅ ហួហ៊ីន ប្រទេសថៃក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ លោកពុក លី សំណាង (Fr Albeiro Rodas) និងលោក សឿន បុន្នី អតីតសិស្សដុន បូស្កូកែប និងជាអ្នកដឹកនាំជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ បានរចនាកម្មវិធី ជនជាតិដើមភាគតិច លើកទីបី។ ការអញ្ជើញក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចផ្សេងៗគ្នានៃប្រទេសកម្ពុជា ភាគច្រើននៅភាគខាងជើងនៃខេត្តរតនៈគិរី និងខេត្តផ្សេងទៀតដូចជាខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដែលជាទឹកដីដូនតារបស់ជនជាតិកុយ មកសម្តែង។

ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានចាប់ផ្តើមនៅមុខផ្ទះ លោកពុកបូស្កូ ជានិមិត្តរូបជាមួយនឹងពាក្យណែនាំរបស់លោកពុក លី​ សំណាង (Fr Albeiro Rodas) ដែលជានាយកអមដោយសារសម្ពោធដៅយលោកពុក ហារីស (Fr. Harris Pakkam) មកពីផ្នែកទំនាក់ទំនងសង្គម ទីក្រុងរ៉ូម។ នេះត្រូវបានអនុវត្តតាមប្រពៃណីដោយព្រឹទ្ធាចារ្យទាំងអស់នៃក្រុមទាំងប្រាំបីដែលបានបន់ស្រន់រួមគ្នាដល់វិញ្ញាណដើម្បីប្រទានពរដល់ទីកន្លែងនិងកម្មវិធីពីរថ្ងៃ។

កិច្ចប្រជុំនេះបានធ្វើឡើងនៅសាលារូងដែលមានរូបភាពនៃរូបប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិច និងការរចនា ពាក្យស្លោក និងសម្រង់សម្ដីរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចដាក់តាំងនៅផ្ទៃខាងក្រោយ។ បន្ទាប់ពីការណែនាំដោយខ្លួនឯងរយៈពេលខ្លីដោយអ្នកចូលរួមទាំងអស់ សក្ដានុពលនៃកម្មវិធីត្រូវបានពន្យល់ ពោលគឺការពិភាក្សានៅក្នុងក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចនីមួយៗ បន្តដោយការចែករំលែកនៅក្នុងសន្និបាត។ ជនជាតិដើមភាគតិចបានចែករំលែកអំពីអត្តសញ្ញាណ ភាសា ប្រពៃណី សាសនា ទឹកដី និងបញ្ហារបស់ពួកគេ។ ជាមួយនឹងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីរបស់ពួកគេ យុវជន និង ចាស់ទុំបានពន្យល់ដល់អ្នកដទៃអំពីប្រធានបទទាំងនោះ បន្ថែមរឿងរ៉ាវ បញ្ហារបស់ពួកគេ សំណើដំណោះស្រាយ និងការស្រែករកជំនួយរបស់ពួកគេ។ 

ការស្វាគមន៍តាមអ៊ីនធឺណិតរបស់ លោកពុក ហ្គីដាស៊ីយ៉ូ ម៉ែនដេស (Fr Gildasio Mendes) ទីប្រឹក្សាទូទៅសម្រាប់ការទំនាក់ទំនងសង្គមទៅកាន់សភាទាំងមូល និងអន្តរកម្មរបស់គាត់បានបង្កើតភាពរីករាយ និងការដឹងគុណយ៉ាងខ្លាំងក្នុងចំណោមជនជាតិដើមភាគតិច ដែលមានអារម្មណ៍ថាក្រុមជំនុំសាឡេស៊ានគឺនៅខាងជនជាតិដើមភាគតិច។ ថ្ងៃទីមួយបានបញ្ចប់ជាមួយនឹងរាត្រីវប្បធម៌ និងតន្ត្រីប្រពៃណីដូនតាដែលសំដែងដោយសិស្សនៃក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចផ្សេងៗ។ 

ថ្ងៃទីពីរក៏បានធ្វើការចែករំលែកដ៏រំភើបមួយដល់ផ្នែកជនជាតិដើមភាគតិច ដែលបានបង្ហាញពីកង្វល់របស់ពួកគេចំពោះបញ្ហាប្រឈមដែលពួកគេបានជួបប្រទះ និងក្តីសង្ឃឹម និងក្តីប្រាថ្នាសម្រាប់អនាគតរបស់ពួកគេ។ នៅពេលរសៀល អ្នកចូលរួមទាំងអស់បានចាកចេញទៅទស្សនាភ្នំបូកគោ ដែលជាកន្លែងពិសិដ្ឋរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ នៅលើភ្នំបូកគោ អ្នកចូលរួមទាំងអស់បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅខាងក្នុងព្រះវិហារកាតូលិកដែលបោះបង់ចោលមួយរយឆ្នាំ ដើម្បីអធិដ្ឋានមួយភ្លែត។ កម្មវិធីត្រូវបានបន្តដោយការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏ខ្លីមួយ ដែលដឹកនាំដោយលោកពុក លី សំណាង (Fr Rodas) និងលោកពុក ហារីស (Fr Pakkam) ដែលក្នុងនោះ ទាំងអស់បានបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ពួកគេដើម្បីការពារសិទ្ធិ និងប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិចរបស់ពួកគេ និងចែករំលែកចំណេះដឹងទៅកាន់ពិភពលោកទាំងមូល។

ពិធីបញ្ចប់កម្មវិធី «សម្លេងជនជាតិដើមភាគតិច» បានធ្វើឡើងជុំវិញភ្លើងឆេះបោះជំរុំដ៏រីករាយ នាល្ងាចថ្ងៃទី២ ក្រោមព្រះច័ន្ទពេញបូណ៌មី ដែលក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជាទាំង៨ក្រុមតំណាងដោយព្រឹទ្ធាចារ្យ និងយុវជនម្នាក់ បានចែករំលែកចំណាប់អារម្មណ៍ និងឥទ្ធិពលរបស់កម្មវិធីសម្លេងជនជាតិដើមភាគតិច។ ព្រឹទ្ធាចារ្យបានសម្តែងនូវអារម្មណ៍ដឹងគុណយ៉ាងក្រៃលែងចំពោះការយល់ដឹងដែលកម្មវិធីនេះបានបង្កើត បញ្ចេញមតិ និងដឹងពីស្ថានភាពរបស់ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចផ្សេងទៀត។ ពួកគេក៏បានស្នើឱ្យរាល់ការពិភាក្សា និងចែករំលែកនៃ "សម្លេងជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា" ត្រូវចងក្រងជាឯកសារ និងបោះពុម្ពជាសៀវភៅជាភាសាខ្មែរ និងភាសាអង់គ្លេស។

ព្រឹទ្ធាចារ្យ​ម្នាក់​នៃ​ក្រុម​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​លន់ ដែលជា​ប្រជាជន ជនជាតិភាគ​តិច​ក្នុង​ខេត្ត​រតនៈគិរី​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា “ខ្ញុំ​មាន​អំណរគុណ​ចំពោះ​ការ​អញ្ជើញ​ឲ្យ​ចូលរួម​នេះ ជា​លើក​ទី​មួយ​ហើយ​ដែល​បាន​ជួប​សមាជិក​ក្រុម​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ផ្សេង​ទៀត ហើយ​ខ្ញុំ​មិន​ត្រឹម​តែ​រក​ឃើញ​ភាព​ស្រដៀង​គ្នា​ច្រើន​ក្នុង​ប្រពៃណី​របស់​យើង​នោះ​ទេ»។

យុវជន​​មក​ពី​ក្រុម​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ម្នាក់ទៀត​សម្គាល់​ថា «សំឡេង​បាន​ផ្តល់​ឱ្យ​យើង​នូវ​វេទិកា​ដើម្បី​រួបរួម​គ្នា​ការពារ​ខ្លួន​យើង និង​បញ្ចេញ​ពី​កង្វល់​របស់​យើង។ យើង​នឹង​ធ្វើ​គ្រប់​យ៉ាង​ដើម្បី​ចងក្រង​ឯកសារ​បុព្វហេតុ​របស់​យើង និង​ចែករំលែក​ប្រពៃណី​របស់​យើង​ទៅ​កាន់​ពិភពលោក»។

និយាយអំពីលទ្ធផលនៃកម្មវិធី សម្លេងជនជាតិដើមភាគតិច របស់លោកពុក លី​ សំណាង (Fr. Albeiro Rodas) បានកត់សម្គាល់ថា “ខ្ញុំរីករាយដែលដុនបូស្កូកែបអាចដឹកនាំដើម្បីរួបរួម រួមដំណើរ និងដឹកនាំក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា។ ឆ្នាំ​នេះ​យើង​មាន​តំណាង​មក​ពី​ក្រុម​តែ​ប្រាំបី​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ឆ្នាំ​ក្រោយ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​យើង​នឹង​មាន​តំណាង​មក​ពី​ក្រុម​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​មាន​ស្រាប់»។

លោក សឿន បុន្នី មេដឹកនាំជនជាតិដើមភាគតិចមកពីក្រុមចារ៉ាយ ដែលបានសម្របសម្រួលព្រឹត្តិការណ៍ទាំងមូលបានមានប្រសាសន៍ថា “នេះគឺជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់ជនជាតិដើមភាគតិច ព្រោះវាជាលើកទីមួយហើយដែលពួកគេបានមកជួបជុំគ្នាក្រោមវេទិកា សម្លេងជនជាតិដើមភាគតិច ដើម្បីចូលរួមនិយាយ និងពិភាក្សា។ . ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​នឹង​មាន​ការ​យល់​ដឹង​ច្រើន​អំពី​ស្ថានភាព ​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ដែល​មាន​ក្តី​ស្រមៃ និង​អនាគតរបស់គេ​ផង​ដែរ»។

ព្រឹត្តិការណ៍នេះក៏មានការចូលរួមពីលោក Mark Saludes អ្នកសារព័ត៌មានមកពីទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Licas ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងបាងកក និងក៏មាននិស្សិតមួយចំនួនដែលកំពុងសិក្សានៅ Don Bosco Kep ដែលជាក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចផ្សេងៗផងដែរ​ ៕

​​  ​  

​  ​  


​   ​ 


ដកស្រង់ចេញពី https://www.infoans.org/en/sections/news/item/20085-cambodia-indigenous-people-speak-up-at-voices-cambodia%E1%9E%B2

Post a Comment

0 Comments